Drzwi zamykają się cicho, osoba siada na fotelu. nie płacze, ale wszystko w jej postawie mówi „Nie wiem, co dalej”. To ten moment w pracy, w którym psycholog nie analizuje dzieciństwa, nie sięga po testy, nie cytuje podręczników w celu psychoedukacji – tylko jest. Tu i teraz.
Interwencja kryzysowa nie jest terapią. Jest odpowiedzią na dramatyczny moment, w którym człowiek przestaje widzieć sens i kierunek.
Czym jest interwencja kryzysowa?
To krótkoterminowa, intensywna forma wsparcia, której celem jest przywrócenie podstawowego funkcjonowania po nagłym wydarzeniu przekraczającycm możliwości radzenia sobie. Klasycznie opisywana przez Caplana interwencja kryzysowa ma pomóc osobie wrócić do równowagi, co znaczy, że niekoniecznie wszystko rozwiązać, ale nie pozwolić upaść.
Z jakiego powodu potrzebna jest interwencja kryzysowa?
- śmierci bliskiej osoby, rozstania, zdrady, rozwodu
- nagłej diagnozy medycznej
- utraty pracy
- doświadczenia przemocy, wypadku, katastrofy
- kryzysu egzystencjalnego
- sytuacji, w której osoba doświadcza nagłego przeciążenia emocjonalnego i nie ma zasobów, żeby sobie z nimi poradzić.
W ujęciu teorii zasobów Hobfolla, człowiek dysponuje różnymi typami zasobów: materialnnymi, osobistymi, społecznymi. Kryzys często oznacza ich utratę np. wsparcie, zdrowie, poczucie bezpieczeństwa.
Do gabinetu psychologicznego często przychodzą osoby nie po terapię, ale po pomoc. Mówią: „Nie ogarniam już tego wszystkiego”, „Nie mogę spać, nie wiem co robić”. To są właśnie momenty, kiedy nie chodzi o długoterminową analizę, ale o interwencję, krótką skoncentrowaną formę wsparcia w kryzysie.
To profesjonalna pomoc udzielana osobie, która doświadcza kryzysu emocjonalnego lub życiowego, czyli sytuacji, która przekracza jej dotychczasowe możliwości radzenia sobie. Interwencja nie zastępuje terapii, ale może być jej początkiem, albo osobnym bardzo ważnym procesem. Kryzys to moment wg Caplana, w którym wcześniejsze spososby radzenia sobie przestają działać, a emocje wymykają się spod kontroli. Jednocześnie to także szansa na zmianę i rozwój, jeśli tylko osoba otrzyma odpowiednie wsparcie. Nie trzeba „mieć depresji” czy konkretnej diagnozy. Czasem wystarczy, ze czujesz, że po prostu dłużej nie dasz rady i to jest wystarczający powód, by szukać pomocy. Czasami w jednej rozmowie można znależć stabilny punkt.
Z gabinetu psychologa
Do gabinetu psychologa zgłosił się mężczyzna, lat 35, który doświadczał ataku paniki przed pójściem do pracy. Bardzo go to zaniepokoiło, nie wiedział co się z nim dzieje. Serce mocno mu biło, bał się, że zemdleje. W rozmowie okazało się, że od kilku tygodni był pod dużą presją – nowa codzienność zawodowa, choroba ojca, brak snu. Dopiero to zdarzenie spowodowało, że poprosił o pomoc. Na pierwszym spotkaniu wyjaśniłam czym są ataki paniki, przekazałam techniki pomagające ciału się uspokoić, ustaliliśmy co się wydarzyło przed atakiem. Przyjżeliśmy się przeciążeniu, które organizm sygnalizował już wcześniej bólami głowy, drażliwością, trudnościami ze snem. Mężczyzna odzyskał wpływ na swoje życie, dowiedział się, jak sobie radzić.
Interwencja kryzysowa wkracza w życie człowieka jako ratunek emocjonalny. To przekazanie sygnału: „Jesteś. Widzę cię,” ” Jesteś bezpieczny”. W trudnej sytuacji ważne jest żeby reagować szybko, zanim myśli danej osoby uciekną w poczucie winy, wstyd, rozpacz. Dajemy nazwę chaosowi, bo słowa to pierwsze kroki do odzyskania kontroli. Normalizujemy rekacje, które są odpowiedzią na czasem nieludzkie doświadczenia.
Interwencja nie musi być długa. Liczy się w niej obecność, która wspiera nie ocenia. Bo po każdym nawet najtrudniejszym doświadczeniu wstaje nowy dzień.
Wsparcie psychologiczne
Jeśli przeżywasz silny stres, kryzys emocjonalny, straciłeś grunt pod nogami – nie musisz sobie radzić z tym sam. Zapraszam Cię do mojego gabinetu na interwencję kryzysową. To bezpieczna przestrzeń, w której możesz się zatrzymać, opowiedzieć swoją historię i otrzymać realne wsparcie. Nie zawsze da się od razu rozwiązać problem, ale zawsze można zrobić pierwszy krok, by poczuć ulgę i odzyskać kontrolę. Jestem tu, by Ci pomóc.
Autor: Renata Kostecka, psycholog, psychotraumatolog, coach
ul. Piastowska 14, Brzeg, tel. 601 170 162