Szkolenia organizowane z myślą o kobietach zachęcają je do podnoszenia swoich kompetencji zawodowych, do większej aktywności zawodowej pobudzając w nich postawę przedsiębiorczości. Z pewnością mają na to wpływ czynniki ekonomiczne i wpływ aktywnych zawodowo kobiet na rozwój gospodarki. Niestety kobiet jest więcej niż mężczyzn wśród osób bezrobotnych oraz mniej na kierowniczych stanowiskach. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej wzrosło zainteresowanie szkoleniami oferowanymi dla kobiet, do czego zachęcały dokumenty unijne, które pojawiły się w Polsce w sprawie aktywizacji biznesowej kobiet. Należą do nich m.in. Strategia Europa 2020, Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata 2006-2010, Przedsiębiorczość 2020.
Od tego momentu zwiększyła się liczba przedsiębiorczych kobiet, które założyły własną działalność w Polsce, ale nadal jest ich mniej niż wśród mężczyzn (62,9 % do37,1 %) oraz mniej niż udział kobiet w prowadzeniu własnej działalności w krajach Unii Europejskiej. Mimo przewagi ilościowej mężczyźni przedsiębiorcy ustępują kobietom pod względem wykształcenia. W przypadku kobiet pracujących na własny rachunek 23% posiada wyższe wykształcenie, a mężczyzn tylko 14%. Ponadto Polska została zobligowana przez Unię Europejską do wdrożenia unijnych uregulowań równego traktowania oraz włączenia kwestii płci do poszczególnych obszarów polityki, co dało szansę wielu kobietom.
W ten sposób kobieta ze strażniczki domowego ogniska może odnaleźć w sobie wizerunek kobiety biznesu, menedżerki. Wiele badań pokazuje, że kobiety pełniące funkcje kierownicze podnoszą jakość podejmowanych decyzji biznesowych dzięki temu, że wnoszą odmienne doświadczenia i punkt widzenia. Ponadto wykazują także, że różnice między kobietami a mężczyznami na wysokich stanowiskach lub będącymi właścicielami firm są niewielkie. Znacznie więcej jest podobieństw. Różnice wynikają z mniejszej skłonności kobiet do podejmowania ryzyka oraz ich mniejszej pewności co do decyzji już podjętych, pomimo że są one tak samo dobre jak mężczyzn. W Polsce kobiety prowadzą zazwyczaj niewielkie firmy i głównie w branży usługowej, gdzie rynek pracy w Polsce wydaje się dla nich bezpieczny. Szkolenia mają ułatwić kobietom w poruszaniu się na rynku pracy, w nabyciu umiejętności założenia własnej działalności, zwiększenia pewności siebie itp.
Równość płci w biznesie rozumiana jest przede wszystkim jako element wzrostu gospodarczego, wzrostu zatrudnienia, konkurencyjności. Działania, w tym szkolenia, na rzecz zwiększenia udziału kobiet w życiu gospodarczym procentują wyższym poziomem ich wykształcenia, wyższym udziale PKB, dochodach i podatkach, w podniesieniu poziomu innowacyjności wdrażanych rozwiązań, poprawę poziomu życia oraz poziomu dzietności. Wyrównanie szans dla kobiet na rynku pracy jest bardzo istotne dla rozwoju gospodarki, ponieważ kobiety stanowią połowę populacji społeczeństwa polskiego, a prowadzą tylko 1/3 liczby przedsiębiorstw. Kobiety stanowią więc sporą część niewykorzystanego potencjału przedsiębiorczości. Corocznie Komisja Europejska analizuje sprawozdania z postępów we wdrażaniu postanowień dotyczących równości płci. Na tej podstawie można stwierdzić, że rośnie aktywność zawodowa i biznesowa kobiet, co sugeruje skuteczność pojętych w tej kwestii działań.
Usuwanie nierówności na rynku pracy pomiędzy kobietami a mężczyznami jest szansą długotrwałego rozwoju gospodarczego państwa. Współczesna gospodarka stawia na nowoczesność, innowacyjność czy konkurencyjność. Chcąc sprostać wyzwaniu przedsiębiorstwa musi dążyć do wykorzystania potencjału niematerialnego, do włączenia potencjału intelektualnego, jak i kreatywnego. Istnieje korelacja między wzmocnieniem udziału kobiet w gospodarce opartej na wiedzy, a wzrostem innowacyjności i PKB. Badania empiryczne wykazały, że korporacje, w których liczba kobiet na najwyższych stanowiskach jest liczna, były pod każdym względem wydajniejsze od zdominowanych przez mężczyzn. Zwiększenie zatrudnienia wśród kobiet to obecnie klucz do rozwiązania problemów z wyzwaniami demograficznymi. Na rynku pracy brakuje pracowników najbardziej wykwalifikowanych. Z tego względu wykorzystanie kwalifikacji kobiet może być istotnym czynnikiem wpływającym na utrzymanie długookresowego rozwoju gospodarczego. Szkolenia proponowane dla kobiet dotyczą równowagi pomiędzy życiem osobistym a zawodowym, radzenia sobie ze stresem, jak być niezależną, jak asertywną. Przekonują, że i ty możesz być kobietą sukcesu.
Aktywność kobiet tak pożądana na rynku pracy w Polsce wciąż utrzymuje się na najniższym poziomie w krajach Unii Europejskiej. Prym wiodą państwa skandynawskie i Holandia. W priorytetach znaczenie dla Polaków wciąż ma rodzina, a szczęście rodzinne jest największą wartością. To jest najczęstszy powód Polek rezygnacji z pracy. Ponadto Polska należy do krajów o najmniejszym współczynniku zatrudnienia kobiet między 55 a 64 rokiem życia. Badania wykazały, że kobiety w tym wieku w Polsce zajmują się nieswoimi dziećmi (wnukami, dziećmi znajomych). Ponadto elastyczność rynku pracy w Polsce przebiega z logiką odmienną niż w państwach Zachodniej Europy. Tam dostosowuje się wymiar i czas pracy oraz możliwości zdobywania przez pracowników nowych kwalifikacji, w Polsce realizowany jest model łatwości zawiązania oraz zerwania stosunku zatrudnienia. Przedłużenie okresu emerytalnego dla kobiet i mężczyzn nie jest w takiej sytuacji rozwiązaniem. Badania przeprowadzone przez Skórę wykazały, że emeryci chcą mieć lepszą jakość pracy przede wszystkim, elastyczną organizację i polepszenie warunków pracy. Polacy i Polki pracują najdłużej w Europie. Najpopularniejsze etatowe zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy to 42,7 godz. tygodniowo. Praca dla siebie, stworzenie dla siebie elastycznego stanowiska pracy, dobrych warunków pracy są świetnym rozwiązaniem.
Firmy szkoleniowe proponują także szkolenia dla kobiet, które ten sukces w swoim życiu już osiągnęły.
„Jesteś aktywną i ambitną kobietą, która realizuje się zawodowo, czy to pełniąc odpowiedzialne stanowisko w korporacji, czy prowadząc własny biznes i jednocześnie czujesz, że straciłaś balans w swoim życiu, że są w nim sfery, które zaniedbujesz, zostawiasz na „kiedyś tam”.
Brzmi znajomo? Mój program jest właśnie dla Ciebie.”
Spełnianie się w wielu rolach życiowych: matki, żony, gospodyni domu, kobiety sukcesu nie jest łatwe, dlatego szkolenia proponują rozwiązania w tworzeniu własnej drogi, w której równowaga będzie ich udziałem. Kobiety są bardzo ambitne i chcą ze wszystkim sobie poradzić. Na rynku pracy są w specyficznej sytuacji przede wszystkim ze względu na niewspółmierne obciążenie obowiązkami opiekuńczymi i prokreacyjnymi w stosunku do ich partnerów. Dyspozycyjność natomiast to w opinii pracodawców jeden z najważniejszych atutów potencjalnego pracownika. Ponadto dostęp do opieki instytucjonalnej nad małymi dziećmi jest w Polsce niewystarczający. Kobiety chcą wyjść z pewnych stereotypów, wykorzystać swój potencjał. Mają specyficzne potrzeby, świadomość korzyści płynących ze szkoleń i chęć rozwoju. Kobiety rywalizują bowiem nie tylko z mężczyznami, ale również między sobą. Szkolenia zachęcają ofertami: dlaczego grzeczne dziewczynki nie awansują? Sugerują tym samym, że tylko niezależne, pewne siebie kobiety mogą odnosić sukcesy, realizować marzenia i nawiązywać partnerskie relacje z innymi. Pokazują, że kobiety, które spełniają oczekiwania innych nie są wynagradzane, że sukces staje się możliwy, kiedy Kopciuszek przestaje być posłuszny i bierny. W Polsce jednak większość kobiet rezygnuje z awansu, w którym mogłyby się doskonale sprawdzić, ponieważ obawiają się, że nie pogodzą tego z życiem rodzinnym.
Credit Suisse Group w 2012r. przeprowadził badanie, w którym sporządził bazę danych na temat liczby kobiet, które od 2005r. zasiadały w zarządach 2360 firm tworzących MSCI AC World Index. Wyniki pokazały, że w ciągu sześciu lat – firmy, które miały co najmniej jedną kobietę jako członka zarządu charakteryzowały się wyższym poziom cen akcji (średnio o 26%) od tych, gdzie w kierownictwie zasiadali jedynie mężczyźni.
Kobiety o wykształceniu wyższym lub zawodowym – średnim oraz zasadniczym radzą sobie najlepiej na rynku pracy (powyżej 75% i więcej zatrudnionych), najtrudniej jest paniom o wykształceniu średnim ogólnym lub gimnazjalnym i niższym.
Organizowane szkolenia dla kobiet stwarzają możliwość, że jakiś procent z nich przeniesie wiedzę na grunt praktyczny i założy własną działalność czy zacznie realizować swoje cele zawodowe w większym stopniu, co w efekcie wpłynie na wzrost gospodarki. Szkolenia mogą ułatwić również kobietom pracę w domu wychowując jednocześnie dziecko. Za tworzeniem miejsc pracy dla kobiet i za szkoleniami dla aktualnie pracujących kobiet przemawia również fakt, że angażują się w to, co robią. W dzisiejszych czasach, kiedy ciężko o pracę szkolenia umożliwiają także kobiecie przekwalifikowanie się. Ponadto szkolenia przyczyniają się do rozwoju zawodowego kobiet, które dzięki nim osiągają sukces zawodowy, zajmując coraz częściej wyższe stanowiska. Można się spodziewać, że w przyszłości ten proces będzie nadal postępował, co spowoduje zrównanie zawodowe płci co do ilości zajmowanych przez kobiety i mężczyzn stanowisk, a także wynagrodzenia na tym stanowisku. W chwili obecnej równouprawnienie zawodowe kobiet i mężczyzn to nie przywilej. Pracodawca ma obowiązek dbania o równy dostęp kobiet i mężczyzn do szkoleń i awansu zgodnie z prawem pracy. Dodatkowo Kodeks pracy precyzuje, że nie jest naruszeniem prawa, jeśli zmniejsza się korzyści innych dla wyrównania tych szans. Oznacza to m.in. możliwość wyboru kobiety spośród dwojga kandydatów do awansu o równych kwalifikacjach, w wypadku niskiej reprezentacji kobiet wśród kadry kierowniczej danej firmy.
Autor: Renata Kostecka psycholog, coach
Tel. 601 170 162